Zamek w Malborku

O Zamku w Malborku

Zamek w Malborku (niem. Ordensburg Marienburg) to monumentalny średniowieczny zespół zamkowy położony na prawym brzegu Nogatu. Jest to największa ceglana twierdza w Europie i jeden z najwspanialszych przykładów gotyckiej architektury obronnej na świecie. Od 1997 roku znajduje się na liście światowego dziedzictwa UNESCO.

Budowę zamku rozpoczęto w 1274 roku z rozkazu mistrza krajowego zakonu krzyżackiego Konrada von Thierberga, jako konwent zakonny. Pierwotnie była to niewielka warownia, która z czasem została rozbudowana do potężnego, trójczłonowego kompleksu składającego się z Zamku Wysokiego, Zamku Średniego i Zamku Niskiego (Przedzamcza). W 1309 roku, po zajęciu Gdańska przez Krzyżaków, do Malborka przeniesiono siedzibę wielkiego mistrza zakonu krzyżackiego i stolicę państwa zakonnego.

Zamek Wysoki, najstarszy element kompleksu, miał charakter klasztorny. Mieściły się w nim między innymi dormitorium (wspólna sypialnia), refektarz (jadalnia) oraz kaplica. Zamek Średni pełnił funkcje reprezentacyjne i administracyjne - to tutaj znajdował się Pałac Wielkich Mistrzów, Wielki Refektarz oraz inne pomieszczenia służące do przyjmowania gości i prowadzenia polityki zakonnej. Zamek Niski natomiast miał charakter gospodarczy - mieściły się tu stajnie, spichlerze, browary i inne zabudowania pomocnicze.

Po wojnie trzynastoletniej (1454-1466) zamek przeszedł w ręce polskie i stał się jedną z rezydencji królów Polski. W okresie I rozbioru Polski (1772) przejęli go Prusacy, którzy dokonali wielu niefortunnych przebudów, adaptując zamek na koszary wojskowe. W XIX wieku, dzięki inicjatywie niemieckich konserwatorów, rozpoczęto jego renowację, przywracając mu średniowieczny charakter.

Podczas II wojny światowej zamek został poważnie uszkodzony - zniszczeniu uległo około 50% zabudowań. Po wojnie rozpoczęto jego odbudowę, która trwa właściwie do dziś. Obecnie zamek jest siedzibą Muzeum Zamkowego, które prezentuje bogatą kolekcję związaną z historią budowli, zakonu krzyżackiego oraz sztuki gotyckiej.